(दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाले शैक्षिक क्षेत्रमा शैक्षिक/भौतिक गुणस्तर वृद्दिका लागि विविध काम गरिरहेको छ । शैक्षिक सुधार कार्य दल गठनका साथै स्थानीय पाठ्यक्रम निर्माण, शिक्षक तालिम, विधिसम्मत प्रअ नियुक्ति, विषयगत शिक्षक समूह गठन जस्ता कामहरु गरेर नगरस्तरीय शैक्षिक सुधारका काम गरिएको पाउछौँ । यस सम्बन्धमा थप स्पष्ट पार्न हलेसी एफएमका तर्फबाट सुनिल श्रेष्ठले नगरप्रमुख तीर्थराज भट्टराईज्युसँग गरिएको कुराकानी)

प्रश्न– नगरपालिकामा शैक्षिक गुणस्तर र विध्यालयको भौतिक सुधारमा यहाँ निर्वाचित भैसकेपछि के कस्ता कामहरु भैरहेका छन्, बताई दिनुस न ।

नगरप्रमुख – हामी निर्वाचित भएर आएपछि शैक्षिक सुधारका क्षेत्रमा सिर्जनात्मक र भावनात्मक सुधारका क्षेत्रमा हामीले काम गरिरहेका छौं । जवसम्म शिक्षकको आत्मावल बढाउन सक्दैनौं, तवसम्म शिक्षामा सुधार हुन सक्दैन भन्नेमा हामी सचेत छौ । एक दुईजना भ्रष्ट नेता, कर्मचारी वा विचौलियाका कारण त्यो क्षेत्रमा सक्रिय सबैलाई फटाहा र बदमास हुन भन्ने भाष्य निर्माण गर्नु दुर्भाग्यपूर्ण हो । जुन अम्लोमा विष लाग्छ त्यहीँ औलो काटिन्छ । त्यस्तै भ्रष्टाचारी, दूराचारी र घुसखोरलाई निर्मम कार्वाहीको नीति बनाउन जरूरी छ । दुई–चार जना कामचोर शिक्षकलाई जोडेर समग्र सम्मानित गुरूवर्ग माथि लगाईने आरोप सरासर गलत छ । हामीले शिक्षामा सुधारका लागि निरन्तर प्रयत्न गरिरहेका छौ । सबै पक्षबाट सहयोग पुगेको महशुस गरेको छु । अलि कमजोरी भनेको अविभावकीय शिक्षा हामीले दिन सकेका छैनौ । त्यसकाममा पनि कार्ययोजना बनाएर अघि बढ्ने तयारी भइरहेको छ । 

प्रश्न–– विध्यालयको प्रअ नियुक्तिमा अलि सकस परेको सुनियो, के कस्तो विधि अपनाएर प्रअ नियुक्ति गरियो ?

नगरप्रमुख – मैले यसलाई सहज रूपमा लिएको छु । किनकी नयाँ र पारदर्शी काम गर्न खोज्दा असजिलो र अप्ठेरो हुन्छ । सोँचे जति सरहरूले सहभागिता जनाउनु भएन । हामीले कानुनी प्रवधान अनुसार ५ वर्षका लागि प्र.अ. नियुक्ति गरेर नयाँ दृष्टिकोण र अवधारणा अनुसार विद्यालय संचालन गर्ने प्रयत्न गरेका हौं । निष्पक्ष र पारदर्शी रूपमा विज्ञको छनौट गरेर परीक्षा सम्पन्न ग–यौँ । कोशी प्रदेशमा संभवतः पहिलो  हुनुपर्छ यो ढंगले प्रअ छनौट गर्ने हाम्रो नगरपालिका ।

प्रश्न––– स्थानीय सापेक्षतामा पाठ्यक्रम निर्माण गरिएको भनिएको छ ? पाठ्यक्रम निर्माणका लागि के कस्ता आधारहरु लिईयो ?

नगरप्रमुख –आधार र स्रोत सबै स्थानीय नागरिक, प्राकृतिक, धार्मिक र साँस्कृतिक महत्वहरू हुन् । यहींको खोलानाला, बनौषधी, जरीबुटी र पाखापखेरा हुन् मुख्य आधार र स्रोत । पाठ्यक्रम निर्माण गर्न ठूलाठूला विद्वान र साहेबले मात्रै सक्छन् भन्ने भ्रमको खोल च्यातिएको छ अहिले । हाम्रो गाउँ टोल वस्तिमा पढाउने सबै गुरू–गुरुआमा योग्य र सक्षम हुनुहुन्छ भन्ने पुष्टी भएको छ । यो ढंगले पाठ्यक्रम निर्माण गर्ने नगरपालिका पनि सम्भवतः पहिलो दोस्रोमा नै आउँछ हाम्रो नगरपालिका ।

प्रश्न–– शैक्षिक सुधार कार्यदल  कसरी गठन गरियो ? यसले के के काम गरिरहेछ ?

नगरप्रमुख – कार्यपालिकाको औपचारिक बैठकबाट हामीले शैक्षिक कार्यदल गठन गरेका हौं । लामो समयदेखि शिक्षामा रूपान्तरण र शैक्षिक जागरणमा लाग्नु भएको सूर्यवहादुर राईको संयोजकत्वमा समाजसेवी प्रकाश श्रेष्ठ, शैक्षिक अभियन्ता कृष्णबहादुर बुढाथोकी, तत्कालिन पत्रकार महासंघका अध्यक्ष दिलिप खत्री, वरिष्ठ पत्रकार दमन राई र नगरपालिकाको शिक्षा शाखाबाट १ जना सदस्य रहने गरि एउटा उच्चस्तरीय समिति बनेको छ । उहाँहरूले धेरै मेहनत र जाँगरका साथ गहिराईमा पुगेर काम गरिरहनु भएको छ । कार्यदलको सिफारिसमा धेरै काम र गतिविधि भएका छन् यस वीचमा । २०८२ को शैक्षिक शत्रको शुरूवातमा केही महत्वपूर्ण र दीर्घकालीन निर्णय गर्नेगरी आन्तरिक काम गरिरहेका छौ । यसमा वर्गीय संघ÷ संगठनबाट पनि हामीलाई नियमित साथ र सहयोग मिलेको छ ।

प्रश्न–– यसरी शैक्षिक क्षेत्रमा काम गर्दा गर्दै गत एसईईको परीक्षामा आएको नतिजाबाट नगरपालिका कतिको सन्तुष्ट रह्यो ?

नगरप्रमुख –हाम्रो नीति निर्माण तह र अविभावक पनि परीक्षा नतिजालाई मात्रै उपलव्धी मान्छौ । बच्चाको सिकाई उपलब्घि, संस्कार, अनुशासन र जीवन उपयोगी शिक्षा छ कि छैन ? खासै सरोकार राख्दैनौं । हुनत परिणाम पनि एउटा महत्वपूर्ण पाटो पनि हो तर कुन दिशा तर्फ लम्कने र शिक्षा नीतिलाई कसरी परिणाम मुखी बनाउने हो गम्भीर समिक्षा गर्न जरूरी छ । अन्य पालिकाको परिणाम हेर्दा अहिलेको परिणामले हामी पूर्ण सन्तुष्ट छौं । यसलाई कसरी कायम राखी रहने र थप उपलब्घि कसरी हासिल गर्ने भन्नेमा हामी ज्यादा चिन्तित छौ । शिक्षामा सामान्य परिवर्तन मात्र होइन रूपान्तरण जरूरी छ ।

प्रश्न–– आगामी चित्रकला प्रतियोगिता र वालवालिकाका लागि गायन प्रतियोगिता गर्ने सुचना जारी गरिएको छ । विध्यार्थीहरुका लागि लक्षित गरेर आयोजना गरिएका यी  कार्यहरुबाट के अपेक्षा गरिएको छ ?

नगरप्रमुख–हामीले विद्यार्थीहरुको सर्वांगिण विकासको लागि यस्ता रचनात्मक र सिर्जनात्मक गतिविधि गरिरहेका छौ ।

प्रश्न—अन्तमा नगरप्रमुखज्युले थप केही बताउन छ भने ?

नगरप्रमुख – धन्यवाद सुनिलजी ! तपाईको लोकप्रिय हलेसी एफएमको अनलाइनमा शिक्षा क्षेत्रलाई महत्व दिएर मलाई आफ्नो धारणा राख्ने अवसर दिनुभयो । शिक्षाको गुणस्तर सुधार सँगसँगै भौतिक सुधारमा पनि हामीले नगरपालिकाको तर्फबाट र माथिल्लो निकायमा समेत पहलकदमी गरिरहेका छौँ । अर्कोतर्फ सामुदायिक रेडियो हलेसी एफएम तथा अनलाइनले कृषि, स्वास्थ्य, विकास निर्माण लगायतमा नियमित कार्यक्रम चलाउनु भएको सुन्छु तर शिक्षा क्षेत्रमा छुट्टै कार्यक्रम उत्पादन गरेर बहस र छलफल चलाएको नगन्य मात्रै सुन्छु । मेरो सुनिलजीलाई सुझाव छ, साप्ताहिक रूपमा शैक्षिक रूपान्तरण, विध्यालयमा भई रहेका अभ्यास र भविष्यमा गुणात्मक सुधारका लागि शिक्षाको क्षेत्रमा जीवन विताउनु भएको आदरणीय पवन सर, शिव सर, ध्यान सर, झनक सर, जय सर लगायतको अनुभव र अहिले पढाई रहनु भएका सरहरूको वीचमा साप्ताहिक बहस जस्ता कार्यक्रम बनाउनलाई सुझाव दिन चाहन्छु । किनकी शिक्षा जननी हो । शिक्षामा रूपान्तरण नभई अन्यत्र सुधार असम्भव छ । शिक्षा पुस्तकको पढाई मात्र होइन । व्यवहारिक, सामाजिक दायित्व र कृषि लगायत पनि शिक्षाको एउटा पाटो हो । धन्यवाद !

[यो पनि--कृषकलाई कसरी लाभान्वित गराउन सकिन्छ भन्ने विषयमा बाँस सम्मेलन केन्द्रित हुनेछ-नगरप्रमुख भट्टराई ]